Artık soğumaya başlayan İstanbul’da vapur denizi yara yara Demokrasi ve Özgürlükler Adası’na ilerliyordu… Seyahat 50 dakika sürdü. Adaya yaklaşmaya başladığımızda herkes fotoğraf çekmek için hazırdı. Rüzgârlı bir adaya indik; adım atar atmaz karşımıza çıkan merdivenler adanın en ikonik yeri.
‘Geriye Kalanlar’ ismi verilen merdivenlerin duvarında adada yargılanmış bireylerin geride bıraktıklarını temsil eden bavullar var. Oradan ‘Adaletin Körlüğü’ ismi verilen heykele gidiliyor. İlerleyince de bir asansöre binip deniz görünümü eşliğinde yatay olarak yol alıyorsunuz. Adanın yatırımcısı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ismine burayı 29 yıllığına işletecek Gümrük ve Turizm İşletmeleri A.Ş.’nin (GTİ) görevlendirdiği rehberler var. Bahtımıza vapurda bizimleydiler.
Evvel müzeye gittik
Bazen adada kalıp yolcuları karşıladıkları da oluyormuş. Vapurda bize adanın bir haritasını dağıtmışlardı. Uzun uzun nereden başlayayım gezmeye diye düşündüm. Hiç gerek yokmuş. Rehberler tüm yolculara eşlik ederek evvel Adnan Menderes’in yargılandığı 27 Mayıs Müzesi’ne götürdü bizi. Burada bir yandan adayla ilgili açıklamalar yapılırken öbür yandan Adnan Menderes ve arkadaşlarının yargılanmasını sinevizyondan izleyebiliyorsunuz. Seslendirmelerle ve ışıklarla o denli bir anlatım yapılıyor ki insanın etkilenmemesi mümkün değil.
Ada vaktinde Bizanslıların da uğrak yeri olmuş. 10’uncu yüzyıldan kalma kilisenin mahzeni olarak kullanılan yapı daha sonra zindana çevrilmiş. Zindanları dolaşmak çok fazla vaktinizi almayacak. Az ötesinde Katre Island Hotel var.
123 odalı otel bilhassa kongre turizmine hizmet vermek için inşa edilmiş. Otelin pastanesini günübirlikçiler kullanabilir. Denize bakan odalarıyla dikkat çeken büyük bir bina. Denize merdivenlerle iniliyor.
Kimlerin kaldığını merak edip bir çalışana sordum. “Her çeşit insan var” dedi. Bu hem yabancı hem yerli turist var manasına geliyor. Otelin önünden ilerlerken ortalarında Adnan Menderes’in de olduğu bireylerin fotoğrafları ve 5 dakika oturup onların yerine kendini koyma köşeleri var. Otelden dümdüz ilerlendiğindeyse 24 metre yüksekliğindeki Demokrasi Feneri’ne ulaşılıyor. Rüzgâr çok sert, bir orta uçacağımızı düşündüm.
Mektuplar anıt oldu
Beni en çok etkileyen yerlerden biri de Ulaşmayan Mektuplar Anıtı oldu. Adnan Menderes ve eşinin birbirlerine yazdıkları ancak asla yerine ulaşmayan mektuplardan oluşuyor. Biraz daha ilerleyince cam terasa varılıyor. Buradaki cam teras şimdiye kadar gördüklerimin en hoşuydu sanırım. Uçsuz bucaksız denizi seyrederken altımda bir uçurum ve deniz olması enteresan bir tecrübeydi.
Adnan Menderes Müzesi’ndeyse Menderes’in hayatını, yargılanma sürecini ve ruh halini yansıtan odalar kurulmuş. Adnan Menderes’in İngiltere’ye uçarken düşen bir uçaktan sağ çıktığını burada öğrendim. Sonra ada beni şaşırtmaya devam etti… Bizanslılardan kalan tarihi yapıtlardan diğer bir de şato var. 19’uncu yüzyılda adayı satın alan emekli İngiliz Büyükelçi Sir Henry Bulwer yaptırmış şatoyu. Vakit içinde sarsıntılarda bir epey hasar gören şato da restore edilmiş. Eski halinde bembeyaz boyalı bir yapıyken günümüzde taş duvarlı bir görünüm almış. Şatonun kapıları kilitliydi. Bunun sebebini sorduğumda içinin çok küçük olduğunu, ziyarete uygun olmadığını, dışarıdan daha hoş göründüğünü öğrendim. Sir Henry Bulwer adanın en zirve bölgesine bir de kütüphane yaptırmış. Lakin kütüphanenin de kapıları kilitliydi. Adaletin Körlüğü heykeli, Fatin Rüştü Güçlü Mescidi, Geriye Kalanlar Anıtı, Açık Hava Standı, Demokrasi Meydanı da adanın kesinlikle uğranması gereken öteki noktaları.
DEV BİR RADYODAN ZEKİ MÜREN ÇALIYOR
*Adayı Zeki Müren müzikleri eşliğinde geziyorsunuz. Dev bir radyo var. Her yer çok bakımlı ve hoş.
*Adada beni şaşırtanlardan biri de kediler oldu. Kimse nasıl geldiklerini bilmiyor fakat epey fazlalar. Hatta pek birçoklarını Sivriada’ya götürmüşler. Her gün botla gidip besliyorlarmış.
*Ben 5 saat yetmez sanmıştım lakin fazla fazla yetiyor. Hatta en az 3 defa turlamışımdır.
*Açıkçası gittiğimde mahkemeleri ve hapishaneleriyle Sinop Cezaevi üzere binalar gezeceğimi düşünmüştüm. Bunların hepsi yıkılıp yerine kongre binaları ve müzeler yapılmış.
*Adaya kimi siyaseten kimi de “Beton yığını oldu” diyerek benimle gitmek isteyen olmadı. Fakat ben ziyaret ettikten sonra anlattıklarımla pek çok kişinin önyargılarını yıkmayı başardım.
NASIL GİDİLİR?
Demokrasi ve Özgürlükler Adası’na Kadıköy’den kalkan İDO deniz otobüsüyle çarşamba, perşembe, cumartesi ve pazar olmak üzere haftanın dört günü gidilebiliyor. Bileti Biletix ya da gişeden alabiliyorsunuz. Tam 50, öğrenci 25 lira. Gidiş-geliş ve adadaki tüm müzelere giriş dahil. Kadıköy’den kalkış saat 10.00, adadan dönüş saat 16.00’da. 5 saatte her yer ayrıntılıca gezilebiliyor.
Hesaplı yeme-içme mümkün
Adada otelin pastanesi ve iskeledeki kafede yiyip içebilirsiniz. Caminin karşısındaki 960 Restaurant şimdi aktif değil. Adaya gitmeden evvel değerli olduğunu okudum. Yanıma suyumu, termosta çayımı ve yiyeceğimi almıştım. Yeniden de kafeye gidip hem ısınmak hem de fiyatlara kendim bakmak istedim. Tavuk, balık yahut et dürüm, yanında bir içecekle 30 lira. Hesaplı ve lezzetliydi. Kafenin menüsü de epey varlıklı. Çay 8 lira.
Hürriyet
