ABD, Rusya’nın en büyük gelir kaynağı doğalgaz ve petrol ticaretine ambargo koyduğunu açıklamadan evvel Ukrayna savaşı öncesine kadar ‘düşman’ kabul ettiği petrol zengini ve Putin yanlısı Venezuela ile İran’ın kapısını çaldı. ABD’den bir heyet geçen hafta Venezuela başkanı Nicolas Maduro hükümetiyle, ABD’ye petrol sevkiyatı konusunda kapalı temaslarda bulunurken, nükleer programı nedeniyle İran’a uygulanan ambargoların kaldırılmasına yeşil ışık yakmaya hazırlanıyor.

MADURO’YA BİLİNMEYEN HEYET

Amerikan medyasına sızan haberlere nazaran, Biden idaresi, Venezuela başkanı Maduro’ya Ulusal Güvenlik Kurulu Yöneticisi Juan Gonzales, Trump periyodunda Venezuela Büyükelçisi James Story ve Venezuela’da tutuklu Amerikalıların hür bırakılması pazarlığı yapmak üzere Dışişleri Bakanlığı rehine dairesi yetkilisi Roger Carstens’i gönderdi. Heyet, ABD ambargosunun hafifletilmesi karşılığında Amerikan Chevron şirketinin Venezuela’da yine faaliyete geçmesi teklifinde bulundu, fakat Putin yanlısı Maduro’dan olumlu cevap alamadı. Perde ardındaki pazarlıklar ise devam ediyor. ABD, 2019’da Trump devrinde Maduro hükümetini legal saymama kararı almış, alakaları koparmıştı.

ABD, Rusya’ya uygulamak istediği petrol ambargosu sonrasında ortaya çıkacak güç açığını kapatmak gayesiyle ikinci pazarlığı İran ile yürütüyor. ABD Lideri Biden, selefi Trump’ın, İran’ın nükleer programıyla ilgili yapılan mutabakattan çekilerek İran’a petrol ambargosu başlatmasını yanılgı olarak nitelendiriyor. İngiltere, Ukrayna savaşının patlamasının çabucak akabinde, İran’la mutabakatın çok yakın olduğunu ilan ederken, ABD, yeni muahedeyi kabul ederek ambargoları kaldırmayı hedefliyor. İran’la 2015’te Viyana’da yapılan muahedeye ABD, İngiltere, Çin, Rusya ve Almanya taraftı. Muahededen çekilen ABD, günümüzdeki müzakerelere dolaylı katılıyor.

LİBYA’DA PETROL ALANINA HÜCUM

ABD yeni güç kaynakları ararken, Libya’da geçen hafta beklenmedik bir atak gerçekleşti. Zintan bölgesindeki kabilelere bağlı silahlı milisler, Sahra çölünde ülkenin en büyük petrol alanındaki üretim ve sevkiyatı durdurdu. ABD’nin Libya Büyükelçisi Richard Nolan ve BM’nin Libya temsilcisi Stephanie Williams, çabucak müdahale ederek, petrol alanını işgal eden silahlı kümeye, “Derhal çekilin” uyarısı yaptı. Libya dün petrol üretiminin olağan bir halde devam ettiğini duyurdu. Hollanda merkezli güç devi Schell, Rusya’dan petrol, doğalgaz alımını kademeli olarak durduracağını, bu ülkedeki petrol istasyonlarını da kapatacağını açıkladı.

RUSYA: PETROL 300 DOLARA FIRLAR

RUSYA, ABD ve Batı’nın petrol ambargosunu engellemeye çalışıyor. Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksander Novak, petrol ihracatına yasak ve ambargo getirilmesinin dünya iktisadına yıkıcı bir tesiri olacağını belirterek, “Petrol fiyatları akıl almaz düzeylere, varili 300 dolara çıkar. Batı dünyası Rus gücüne kısa müddette alternatif bulamaz. Avrupa’ya giden Kuzey Akım 2 boru çizgisi projesini iptal ettiniz, lakin Rusya bu düşmanca adıma şimdi karşılık vermedi. Birinci (Kuzey Akım 1) boru sınırından hâlâ gaz veriyoruz. Avrupa’ya gazı kesebilirdik, şimdi kesmedik’ dedi. Rusya başka yandan da İran’la yapılacak yeni muahedeyi lehine çevirme uğraşı içinde. Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, İran’la yapılan pazarlıklarda son dakika mahzuru çıkartarak, “Yeni muahedeye Rusya da taraf. ABD, en az dışişleri bakanı düzeyinde, İran’la yapılacak muahedenin Rusya’ya uygulanan ambargolardan etkilenmeyeceği ve İran-Rusya ekonomik alakalarının devam edeceği istikametinde yazılı onay vermezse, biz kabul etmeyiz” çıkışı yaptı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Rusya’nın talebini, “İran’la nükleer mutabakatın Rusya’ya ambargo ile ne alakası var” diyerek reddetti.

ALMANYA BAŞBAKANI: KARANLIKTA KALIRIZ

AB başkanları, Rusya’ya mümkün petrol ve doğalgaz yaptırımlarını ele almak üzere yarın Paris’te bir ortaya geliyor. Tepe öncesinde Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Rusya’ya petrol ve gaz yaptırımına soğuk yaklaştı. Scholz, “Avrupa ısınma, elektrik üretimi ve endüstrisinde Rus gücünü kullanıyor. Kesersek, şu anda yerine koyacak bir alternatifimiz yok, güçsüz kalırız’ dedi. AB ülkeleri güç gereksiniminin yüzde 40’ını Rusya’dan sağlıyor. Bu oran AB’nin lokomotifi kabul edilen Almanya’da daha yüksek. AB doruğundan güçte Rusya bağımlılığından kurtulma amacı çıkması bekleniyor. Dorukta AB’nin savunma bütçelerini artırması da kararlaştırılacak. (Ömer BİLGE)

ABD RUSYA’DAN GAZ VE PETROL İTHALATINI YASAKLADI

ABD Lideri Joe Biden, dün ABD’nin Rusya’dan satın aldığı tüm gaz/petrol ticaretini yasakladığını duyurdu. Bu adımın Rusya önderi Putin’in üzerinde gerçek bir baskı yaratacağını söz eden Biden, “Bugün aldığımız karar, bize meskende de bedel ödetiyor. Bu savaş başladığından beri akaryakıtın fiyatı arttı ve daha da artacak. Özgürlüğü savunmanın bizim için de maliyeti olacak” dedi. Kararın müttefiklerle yakın istişare içinde alındığını belirten Biden, “Bazı Avrupa ülkelerinin güç kıtlığı nedeniyle yasağa katılamayabileceğini ve bunu anladıklarını” söyledi. Tarihte görülen en ağır ekonomik yaptırımlarla Rusya iktisadının önemli halde ziyan gördüğünü belirten Biden, “Şu anda 1 Ruble 1 ABD kuruşu bile etmiyor” formunda konuştu. ABD Rusya’dan 2021 yılında güç gereksiniminin yüzde 8’ini ithal etti. Bu oranın sırf yüzde 3’ü ham petrol. (Razi CANİKLİGİL/NEW YORK)

AVRUPA RUS GÜCÜNDE FRENE BASIYOR

GÜÇ alanında Rusya’ya önemli seviyede bağımlı olan Avrupa Birliği, bu ülkeden yapılan güç ithalatında frene basıyor. AB Komitesi tarafından bir dizi teklif hazırlandı. Brüksel’in gayesi yıl sonuna kadar Rusya’dan ithal edilen gaz ölçüsünü üçte iki oranında azaltmak. Ana amaç ise 2030’a kadar Rus doğalgazı, petrolü ve kömürüne olan bağımlılığı sıfırlamak. AB, tedarikçileri çeşitlendirerek, LNG ve Rusya dışındaki boru çizgilerinden ithalatı, biyometan ve yenilenebilir hidrojen üretimini ve ithalatını artırmayı planlıyor. Depolamada da her ekimde yüzde 90 düzeyinin yakalanması AB’nin teklifleri ortasında. Geçen yıl AB’nin güç ithalatında Rus gazı yüzde 45, petrolü yüzde 27, kömürü ise yüzde 46’lık oranla birinci sıradaydı. Almanya ve İtalya üzere ülkelerin Rus gücüne gereksiniminin yüksek olması temkinli adım atılmasını gerekli kılıyor. AB Komitesi Birinci Lider Yardımcısı Frans Timmermans, bir gecede Rus gücünden vazgeçmenin birtakım üye ülkeler açısından önemli sorun yaratacağına dikkat çekerek, “Kendimize Putin’e verdiğimizden daha fazla ziyan vermediğimizden emin olmalıyız” dedi. AB önderleri yarın Paris yakınlarındaki Versailles’da yapılacak dorukta mevzuyu masaya yatıracaklar. (Güven ÖZALP)

Hürriyet