En görkemlisi
Sedat Bornovalı, sanat tarihçisi, rehber
Hunat Hatun Külliyesi, Kayseri
Kayseri’deki en anıtsal yapı kümesi olma özelliğine sahip. Bir yanında medrese, bir yanında da hamam olan ana yapı 1238 tarihli cami. Alaeddin Keykubat’ın eşi ve II. Gıyaseddin Keyhüsrev’in annesi Mahperi Hunat Hatun tarafından yaptırılmış. Türbesi, caminin içinden görülebiliyor fakat medresedeki bir geçitten geçilerek ziyaret edilebiliyor. Caminin ahşap minberiyse cinsinin en görkemli örneklerindendir.

Kesinlikle gece de görün
Nurgül Büyükkalay, Hürriyet Seyahat gezgini
İkili Minareli Medrese, Erzurum
13’üncü yüzyılın sonlarında Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubat’ın kızı Hundi Hatun tarafından yaptırıldığı düşünülüyor. Bu nedenle ismine Hatuniye Medresesi de deniyor. Medresenin taçkapısı başlı başına bir şaheser. İki katlı, dört eyvanlı ve açık avlulu olan medrese, Anadolu’daki en büyük açık avlulu medrese örneklerinden. Bilhassa gece ışıklandırmasıyla büyüleyici.
Başşehrin gözbebeği
Samet Altıntaş, tarihçi-yazar, Hürriyet Seyahat gezgini
Arslanhane Mescidi, Ankara
Samanpazarı’nda 13’üncü yüzyıla tarihlenen bir mabet var… Ahi Şerafeddin, halk ortasındaki ismiyle Arslanhane Mescidi. Yapı; Anadolu Selçuklularının ‘son’ hükümdarı kabul edilen II. Mesut vaktinde, ‘ahi kardeşler’ tarafından inşa edildi. 24 ahşap ayak üstünde yükselen, tavan personelliği kusursuz olan caminin en estetik yeriyse kuşkusuz mihrabı. Mihrabın üstünde insanın nefsini temsil eden soyut ejder motifi, ortasında imana kapı açan gül bahçesi ve burayı baştan sona dolaşan Ayet-el Kürsi işlenmiş.
Muhafaza altına alındı
İbrahim Dıvarcı, Anadolu Selçuklu ve Büyük Selçuklu Mirası Projesi Koordinatörü
Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası, Sivas
Divriği Ulucami ve Darüşşifası 1228’de, Anadolu Selçukluları vaktinde yapıldı. Cami kitabesinin başlangıç noktasında, iki elifin ortasında bir gül motifi var. Kitabenin bitiş noktasındaysa gagası yere bakan, kuyruğu havada bir bülbül motifi var. 1985’te UNESCO tarafından müdafaa altına alınan bu anıtsal yapıtın kendisi üzere eşsiz olan darüşşifa kısmı ruhsal rahatsızlıkların tedavisi için yapılmış.

İsmi gökyüzünden…
Erdoğan Gümüş, Hürriyet Seyahat gezgini
Gök Medrese, Sivas
Selçuklu devri mimarisinin ve süsleme sanatının en kıymetli yapıtlarından… Firuze renkli çinilerinden ötürü Gök Medrese ismiyle tanınıyor. Taşların personelliği ve mavi rengin hoşluğuyla etkileyici bir görsellik sunuyor. Minareleri üzerindeki zikzaklı, renkli çiniler, geometrik ve bitkisel kabartma dolu motiflerle bezeli yapı açık avlulu, dört eyvanlı, iki katlı plan özelliğine sahip. Yapının en gösterişli bölümü ‘taçkapı’.
Günümüzde de etkin
Murat Cengizer, radyo programcısı
Kırkgöz Han, Antalya
Batı Akdeniz’in dikkat çeken bu Selçuklu yapıtı, 1237 sonrası Sultan II. Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından yaptırılmış. 11 bin metrekarelik alana kurulan hanın taçkapısından girildiğinde göze birinci çarpan, kemerli revaklar üzerindeki 8 asır öncesinin mimari simgeleri… Onarımdan geçip turizme kazandırılan kervansararay, nişan, düğün üzere tertiplere da mesken sahipliği yapıyor.
Müzeyi gezin
Oğulcan Tatar, Hürriyet Seyahat gezgini, rehber
İnce Minareli Medrese, Konya
Alaeddin Tepesi’nin batısında Sultan Yolu üzerindeki medrese ismini başkasına nazaran daha büyük olan iki şerefeli minaresinden alıyor. 13’üncü yüzyıl ortalarında yapılan medrese tıpkı Karatay Medresesi üzere kapalı avluya sahip. Yapıya görkemli taçkapısından giriliyor. Medresenin içinde sizi Taş ve Ahşap Eserler Müzesi karşılayacak.

Anadolu’nun en büyük kervansarayı
Saffet Emre Tonguç, Hürriyet Seyahat muharriri
Sultanhan, Aksaray
1229’da Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubat tarafından yaptırılan Sultanhan, Anadolu’daki en büyük kervansaray. Girişteki kapı çok görkemli. Sultanhanı’na girişte, çabucak sağda pazaryeri, tam ortada da bir mescit var. Soldaki odalar, kalınacak yerler, mutfak ve hamam olarak kullanılmış. Yeniden heybetli bir girişe sahip ahır kısmının gotik katedralleri anımsatan bir mimarisi var.

Sıradışı bir planlama
Serda Büyükkoyuncu, seyahat müellifi
Alara Han, Alanya
Alanya’nın ismi Anadolu Selçuklu Sultanı Keykubat’ın ‘Alaeddin’ unvanından geliyor Alara Han da Alara Çayı kenarına sultan tarafından 1231-1232 yıllarında yaptırılmış. Sıradışı bir plan düzenlemesine sahip hanın girişindeki kitabeden Alarahan’ın, sultanın ordusuyla Alanya, Antalya ya da Konya güzergâhlarındaki seyahatleri sırasında konaklaması için inşa edildiği anlaşılıyor.

Tarihe ışık tutuyor
Melih Uslu, Food and Travel Türkiye mecmuası yazıişleri müdürü
Zazadin Hanı, Konya
Selçuklu kervansaraylar ağının en şık örneklerinden biri olan Zazadin Hanı, Konya’ya 22 kilometre uzaklıkta. Devasa yapının inşasına 1235’te başlanmış ve iki yılda tamamlanmış. Yapının taçkapısının hacimli kitlesi üzerinde varlıklı taş süslemelere sahip bir de mescit mevcut. Avluda önleri açık ve kapalı olmak üzere irili ufaklı 24 oda, hamam, ambar, depo ve ahırlar var.
Hürriyet